އެސްފިނޮޅު

އެސްފިނޮޅު

ނޯޓް : ދިވެހި ބަހުގެ ރަދީފުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން އެސްފިނޮޅު އަކީ " އަނދުންހުލި ފަދަ އިން ލޮލުގެ މަތީ ރަވައިގައި ނަގާ ބައްޔެއް" އެކެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި އެސްފިނޮޅު އަކީ ލޮލުގެ މަތީ ރަވައިގައި ނަގާ ބައްޔަކށް ވެފައި އިގިރޭސި ބަހުން ކިޔާ ޗެލޭޒިއޯން އަކީ ވެސް ލޮލުގެ މަތީ ރަވައިގައި ނަގާ ބިއްސަކަށްވުމުން ބޮޑަށް ބެލެވޭގޮތުގައި އެސްފިނޮޅު އަކީ އިގިރޭސި ބަހުން ކިޔާ "ޗެލޭޒިއޯން"(chalazion) އެވެ. އަދި މިލިޔުމުގައި "އެސްފިނޮޅު" މާނަކޮށްފައިވަނީ ޗެލޭޒިއޯން ގެ ގޮތުގައެވެ.

އެސްފިނޮޅު(chalazion)  އަކީ ވެސް އަނދުންހުލި ފަދަ އިން ލޮލުގެ ބޮޑީގައި (ނުވަތަ ރަވައިގައި) ޖަހާ ރަތްކުލައިގެ ބިއްސެކެވެ. ނުވަތަ މުލިއްސެއް ފަދަ އެއްޗެކެވެ. އެސްފިނޮޅު ނަގަނީ ލޮލުގެ ބޮޑީގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ތެޔޮ އުފައްދާ ގްލޭންޑް(meibomian gland)ތައް (ލޯ ތެތްކަންމަތީ ބެހެއްޓުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ގްލޭންޑްތައް) ބެދުމުންނެވެ. އެސްފިނޮޅު ފެށިގެން އަންނަނީ ލޮލުގެ ބޮޑީގެ އެތެރޭގައި ޖަހާ އަނދުންހުއްޔެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ކުރީކޮޅުގައި އެސްފިނޮޅެއް ނަގާފައި ހުރިކަން ނޭނގިދާނެއެވެ. އެސްފިނޮޅުގައި ކުޑަ ރިހުމެއް ނޫނީ އެއްވެސް ވަރަކަށް ރިހުން ނުހުރެދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް އެސްފިނޮޅު ބޮޑުވާވަރަކަށް ލޯރަތްވެ، ދުޅަވެ، ބީހިލުމުން ރިހުން ހުރެފާނެ އެވެ. އެސްފިނޮޅު އާދަޔާ ޚިލާފަށް ބޮޑުވެއްޖެނަމަ، އޭގެ ސަބަބުން ލޮލަށް ފިއްތައި، ލޮލުގެ ފެނުމަށް ބަދަލު އައުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. އެސްފިނޮޅުގެ ސަބަބުން މަދުން ނަމަވެސް މުޅި ލޮލުގެ ބޮޑި ދުޅަވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.

އާންމު ގޮތެއްގައި އެސްފިނޮޅު ނަގަނީ ލޮލުގެ މަތީ ރަވައިގައެވެ. ނުވަތަ ލޮލުގެ މަތީ ބޮޑީގައެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ފަހަރު ލޮލުގެ ތިރީ ބޮޑީގައި ވެސް އެސްފިނޮޅު ނަގައިފާނެ އެވެ. އެންމެ އާންމުކޮށް އެސްފިނޮޅު ނަގަނީ އުމުރުން 50- 30 އަހަރާއި ދެމެދުގެ އުމުރުފުރާގެ މީހުންގެ ލޮލުގެ ރަވައިގައެވެ. ކުޑަކުދިންނަށް ވުރެ ބޮޑެތި މީހުންގެ ލޮލުގައި އެސްފިނޮޅު ނެގުން އާންމެވެ. ކުޑަކުދިންގެ ލޮލުގެ ރަވައިގައި އެސްފިނޮޅު ނެގުމަކީ ވަރަށް މަދުން ނޫނީ ނުވާނެ ކަމެކެވެ.

އަނދުންހުއްޔާއި، އެސްފިނޮޅުގެ ތަފާތު

އަނދުއްހުއްޔަށް ވަރަށް ތަދުވާނެ އެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި އަނދުންހުލި ނަގާނީ ލޮލުގެ ރަވައިގައެވެ. ނުވަތަ ލޮލުގެ ބޮޑީގެ ކައިރި ފަށުގައެވެ. އަނދުންހުލި އާންމު ގޮތެއްގައި ނަގާނީ އެސްފިޔައިގެ ބުޑުގައި އިންފެކްޝަން ހެދިގެންނެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި ދުޅަވާނެއެވެ. އަދި ބައެއް ފަހަރު ލޮލުގެ މުޅި ބޮޑިއަށް އެއްކޮށް އަސަރުކޮށްފާނެ އެވެ.

އެސްފިނޮޅުގައި އާންމު ގޮތެއްގައި ރިހުމެއް ނޫނީ ތަދެއް ނުހުންނާނެ އެވެ. އެސްފިނޮޅު ނަގަނީ ލޮލުގެ ރަވައަށްވުރެ ބޮޑަށް ލޮލުގެ ބޮޑީގެ އެތެރޭގައެވެ. އެސްފިނޮޅު ނަގަނީ ތެޔޮ އުފައްދާ ގްލޭންޑްތައް ބެދުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. އެސްފިނޮޅުގެ ސަބަބުން މަދުން ނަމަވެސް މުޅި ލޮލުގެ ބޮޑި ދުޅަވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.

ސަބަބު

އެސްފިނޮޅު ނަގަނީ ކޮންމެ ވެސް ގޮތަކުން ލޮލުގެ ބޮޑިގައި ހުންނަ ތެޔޮ އުފައްދާ ގްލޭންޑް ބެދުމުންނެވެ. މިއީ ލޯ ތެތްކަންމަތީ ބެހެއްޓުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ގްލޭންޑް ތަކެކެވެ. ތެޔޮއުފައްދާ ގްލޭންޑްތައް ބެދެނީ އޭގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ދިޔަތައް އޮލަވެ، ގިނަ(ބޯ)ވުމުންނެވެ. ތެޔޮ އުފައްދާ ގްލޭންޑް ތައް ބެދުމުން އޭގެ ތެރޭގައި ތެޔޮ ހިފެހެއްޓި ހަރުލާގޮތް ވެއެވެ. އަދި ގްލޭންޑް ދުޅަވެއެވެ. އަދި މަޑުމަޑުން ދުޅަވި ގްލޭންޑްގެ ތެރެއިން ދިޔާތަކެތި ނުވަތަ ހަޑިތަކެތި ބޭރުވާން ފަށައެވެ. ދުޅަވުމުން އެސްފިނޮޅު އިންނާނީ ލޮލުގެ ރަވައިގައި ނުވަތަ ބޮޑީގައި ނަގާފައިވާ ރަތް ކުލައިގެ ބިއްސެއް ހެންނެވެ.

އެސްފިނޮޅު ނެގުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ހިމެނެއެވެ.

·         ރޯރޭޝާ ކިޔާ ހަމުގެ ބައްޔެއްހުރުން : މިބަލީގައި ހަންގަނޑު ރަތްވެ، އޮށާޅަ ނަގާނެ އެވެ.

·         ލޮލުގެ ބޮޑި ދުޅަވުން : މިހެން ވުމުން ލޮލުގެ ބޮޑިއަށް ތަދުވެ، ރަތްވެ، ދުޅަވާނެއެވެ.

·         ސެބޯރިކް ޑާމަރޓައިޓިސް ކިޔާ ހަމުގެ ބައްޔެއް ހުރުން : މިބަލީގެ ސަބަބުން ހަންގަނޑު ހިރުވައި ކަހައި ތޮށިލައި ނެއްޓޭ ގޮތްވެއެވެ.

·         ކެއްސުންބަލި ޖެހުން

·         ވައިރަލް އިންފެކްޝަނެއް ޖެހުން

·         ހަމުގެ ކެންސަރުގެ ޖެހުން

އަލާމާތްތައް

އެސްފިނޮޅު ނެގުމުން އަންނަނިވި އަލާމާތްތައް ފާހަގަވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.

·         ލޮލުގެ މަތީބޮޑީގައި (ރަވައިގައި) ރިހުމެއް ނުވާ ބިއްސެއް ނުވަތަ މުލިއްސެއް ފަދަ އެއްޗެއް ނެގުން

·         ލޮލަށް އުދަނގޫވެ ލޮލުން ފެންއައުން

·         ބައެއް ފަހަރު ލޯފުސްވެ(އެސްފިނޮޅު އާދަޔާ ޚިލާފަށް ބޮޑުނަމަ، ލޮލަށް ފިއްތުމުން) ، ލޮލުގެ ފެނުން ދަށްވުން

·          

ދެނެގަތުން

އާންމު ގޮތެއްގައި އެސްފިނޮޅު ހުރިނަމަ ލޮލުގެ ޑޮކްޓަރުން ލޯ ރަނގަޅަށް ބަލައި ޗެކުކުރާނެއެވެ. އަދި ބަލިމީހާގެ ފުށުން ބައްޔާއި ގުޅޭގޮތުން ތަފާތު މައުލޫމާތުތައް އަހައި އޮޅުން ފިލުވާނެ އެވެ. އެގޮތުން ލޮލުގެ އެތެރެ، ލޮލުގެ ބޮޑި، އެސްފިޔަތަކާއި، ލޮލުގެ ބޮޑީގެ ހަމުގައި އެއްވެސް ބަދަލެއް ހުރިތޯ ބަލައި ޗެކުކުރާނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ބައްތިއެއް އަދި ބޮޑުވާ ބިއްލޫރިފަދަ އެއްޗެއްގެ އެހީގައި އެސްފިޔަތަކުގެ ބުޑުގައި ތެޔޮ ބޭރުކުރާ ގްލޭންޑްތައް ހުޅުވިފައިވާ ހުރިތޯ ނުވަތަ ނެތްތޯ ބަލައި ހަދާނެއެވެ.

ފަރުވާ

އެސްފިނޮޅަކީ ގޭގައި އަމިއްލައަށް ފަރުވާ ކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ. ގިނަ ފަހަރު މަހެއް ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި އޭގެ ޒާތުގައި ވެސް އެސްފިނޮޅު ހިނދި ރަނގަޅުވެ ހިނގައިދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް އަލުން އެސްފިނޮޅު ނެގުމަކީ ވެދާނެ ގޮތެކެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ސަމާލުކަން ދޭންވީ އެއް ކަމަކީ އެސްފިނޮޅަށް ފިތައި، ތުއްވައި ނުހެދުމެވެ. މިގޮތަށް ފިއްތައި ، ތުއްވައި އެއިން އެއްޗެހި ނުވަތަ ދޮސް ނެރެން އުޅުމަކީ ރަނގަޅުކަމެއް ނޫނެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ގޭގައި ކުރެވިދާނެއެވެ.

·         ތާފަނާ ފެނުން ބޮޑިތާންކުރުން : ސާފު ފޮތިކޮޅެއް ތާފަނާ ފެނުން ތެންމާލުމަށްފަހު، އެސްފިނޮޅު ނަގާފައިވާ ތަން 15 މިނިޓްވަންދެން ބޮޑިތާންކޮށްލާށެވެ. ނޫނީ ޖައްސައި، ފިއްތައިލައިގެން ހުންނާށެވެ. މިގޮތަށް ދުވާލަކު 3 ފަހަރު ހަދާށެވެ. މިހެން ހެދުމުން ބެދިފައިވާ ތެޔޮބޭރުކުރާ ގްލޭންޑް ހުޅުވިގެންދިއުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ.

·         މަސާޖުކުރުން : ކޮންމެ ދުވަހަކު ލޮލުގެ ބޮޑީގައި އެސްފިނޮޅު ނަގާފައިވާ ތަން ދެތިންފަހަރު މަސާޖުކޮށްލާށެވެ. މަސާޖުކުރާއިރު އެސްފިނޮޅަށް އޮއްބައި، ފިއްތާނީ މެދުމިންވަރަކަށެވެ. މިގޮތަށް މަޑުމަޑުން މަސާޖުކުރުމަކީ ވެސް ބެދިފައިވާ ތެޔޮބޭރުކުރާ ގްލޭންޑް ހުޅުވިގެންދިއުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެކެވެ.

·         އާންމު ސާފުތާހިރުކަން ދެމެހެއްޓުން : އެސްފިނޮޅު ޖަހާފައި ހުއްޓައި ލޯ މޭކަޕްކޮށް ނުހަދާށެވެ. ލޮލުގައި މާގިނައިން އަތްލުމާއި، ލޯއުގުޅައި ހެދުން ފަދަ ކަންކަމުން ދުރުހެލިވާށެވެ.

ބަޔާންކުރެވުނު ކަންތައްތައް ގޭގައި ކޮށްގެން ވެސް އެސްފިނޮޅު ހިނދި ރަނގަޅުނުވެއްޖެނަމަ ލޮލުގެ ޑޮކްޓަރަކަށް ދެއްކުން ރަނގަޅެވެ. އަދި އެހާލަތުގައި އެސްފިނޮޅު ފަޅާލައިގެން އޭގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ހަޑިއެއްޗެހި ނުވަތަ ދޮސްތައް ނެރެ ސާފުކޮށްލަންޖެހޭނެ އެވެ.

ރައްކާތެރިވުން

އަނދުންހުލި ނެގުމުން ރައްކާތެރިވުމަށް އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ކުރެވިދާނެ އެވެ.

·         ގިނަގިނައިން އަތްދޮވުން

·         ރަނގަޅަށް އަތްނުދޮވެ ލޮލުގައި އަތްނުލުން

·         އެހެން މީހުންގެ ރީތިވާ ސާމާނު ބޭނުންނުކުރުން

·         ދުވަސްވެ، މުއްދަތު ހަމަވެފައި ހުންނަ ރީތިވާ ސާމާނު ބޭނުންނުކުރުން

·         ކޮންމެ ރެޔަކު ނިދުމުގެ ކުރިން ރަނގަޅަށް މޫނުދޮވެ ސާފުކުރުން

·         ލޮލަށް ލައްވާ ލެންސް ރަނގަޅަށް ސާފުކޮށް ބެލެހެއްޓުން

·         ތާފަނާ ފެނުން ލޯ ބޮޑިތާންކުރުން

·         ލޮލުގެ ބޮޑި ދުޅަވެ ކަމެއްވެއްޖެނަމަ ޑޮކްޓަރަށް ދައްކައި ފަރުވާކުރުން

ނޯޓް : މިއީ މައުލޫމާތު ފެތުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެކެވެ.

ހަވާލާ

https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-are-chalazia-styes

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17657-chalazion#

https://www.aoa.org/healthy-eyes/eye-and-vision-conditions/chalazion?sso=y